زندگی نامه اولین نایب خاص حضرت

نام بلند آوازه نخستین سفیر حضرت مهدی علیه السلام عثمان بن سعید بود وکنیه اش ابوعمرو ولقب های پر افتخارش عبارتند از اسدی، عسکری، عمری، سمان، زیات.

دلیل سه لقب اول، از پنج لقب روشن است که انتساب به بنی اسد ومنطقه نظامی سامرا وخانوادگی است اما دو لقب دیگر بدان جهت به او داده شده است که در آن جو وحشت وترور حاکمیت استبداد عباسی، به منظور تقیه وپوشش دادن به سفارت خویش از جانب امام عصر علیه السلام تجارت روغن می نمود وآن مسئولیت خطیر را در این پوشش به انجام می رساند. شیعیان به سوی او می رفتند واموال، حقوق، نامه ها وپرسش های خویش را از دوازدهمین امام را، به او تحویل می دادند وآن مرد با درایت وپرشهامت واخلاص، آنها را به گونه ای خاص، گاه با قرار دادن در ظرفها وپوستهای مخصوص حمل آب وروغن، به سوی حضرت مهدی می فرستاد تا دشمن وجاسوسان پی نبرند.

او افتخار خدمت به امام عسکری وامام هادی علیهم السلام را نیز در پرونده زندگی شایسته خویش دارد واز یازده سالگی به این افتخار نائل آمده است. واین نشانگر اوج هوشمندی، خردمندی، رشد فکری اوست.

سفیراول معروف ومکنی به ابوعمرو اسدی است، واورا عمری می گویند به خاطر منسوب بودن به جدش. عده ای از شیعه می گویند که امام عسکری فرموده است هیچگاه بین عثمان وابوعمرو در یک فرد جمع نمی شود از این رو دستور داد کنیه اورا از ابوعمرو به (عمری) به فتح عین وسکون میم تبدیل شود، ازاین رو نایب اول عمری گفته شده است.

در منابع تاریخی سال ولادت و وفات ایشان ضبط نشده است، فقط نام او را در اولین جایی که ذکر شده است، وکالت خاصه امام هادی (ع) است وآن حضرت وی را توثیق ومدح کرده است مثل اینکه فرموده است هذا ابوعمر الثقه الامین ماقال لکم فعنی یقوله، وما اداه الیکم فعنی یودیه. یعنی این ابوعمر مورد وثوق واطمینان من است، آنچه وی به شما بگوید از طرف من گفته است وآنچه به شما ادا نماید از طرف من اداکرده است.

قدر مسلم این است که عثمان بن سعید وکالت خاصه امام هادی وامام عسکری وامام زمان علیهم السلام را به عهده داشته است ونزد همه آنان ازجایگاه رفیع برخوردار بوده است. وقتی فرزند امام عسکری (ع) یعنی امام زمان متولد شد، حضرت کسی را دنبال عثمان بن سعید فرستاد ووقتی که ایشان خدمت امام آمد به وی دستور می دهد که ده هزار رطل نان وده هزار رطل گوشت بخرد وبین بنی هاشم تقسیم کند وبین بنی هاشم تقسیم کند وچند گوسفند هم بگیرد وبرای امام مهدی (ع) عقیقه نماید.

امام عسکری (ع) در مجلسی که چهل نفر از خواص شیعه در آن جمع بودند، فرزند خود امام مهدی (ع) را به آنها عرضه داشته وتصریح به امامت وغیبت آن حضرت می نماید وهم چنین به وکالت عثمان بن سعید از طرف فرزندش مهدی (ع) تصریح نموده ومی فرماید فاقبلوا من عثمان مایقوله، وانتهوا الی امره وا اقبلو قوله فهو خلیفه امام والامر الیه. آنچه عثمان می گوید بپذیرید وبه فرمان وی گردن نهید وسخنش را قبول نماید، زیرا وی جانشین امام شما است وفرمان با اواست یعنی فرمانهای امام به وسیله اوصادر می شود.

وقتی امام حسن عسکری (ع) درسال 260 خدای خویش را ملاقات می کند امام دوازدهم برپیکر پدر نماز اقامه می کندو ظاهر این است که عثمان بن سعید بقیه شئون کفن ودفن وحنوط را شخصا عهده دار بوده است.

علاوه برتصریح امام عسکری علیه السلام به وکالت عثمان بن سعید از طرف امام دوازدهم، خود امام مهدی علیه السلام هم در برابر هیئت اعزامی قمی ها فرمود، عثمان بن سعید به عنوان رابط بین امام وتوده طرفداران آن حضرت بود ودراین پست حساس باقی بود وانجام وظیفه می نمود تا وقتی که مرگ او رسید وفرزندش محمد بن عثمان به امر غسل وتجهیزات او پرداخت.

مدت دقیق وکالت وی معلوم نیست ولی مسلم است که از سال 260 هجری شروع وظاهرا تا سال 266 یا 267 بوده است. مقبره سفیر اول در بغداد قرار دارد.

مرگ او در دلهای کسانی که پی به مقام وفضل او برده وآنها که منزلت او را می دانستند به ویژه امام زمان علیه السلام غم واندوه فراوانی را به بار آورد، ازاین رو می بینیم که امام مهدی علیه السلام نامه ای به فرزندش (سفیر دوم خود) نوشته واو را در مرگ پدرش تسلیت می گوید.

إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ- تَسْلِيماً لِأَمْرِهِ وَ رِضًا بِقَضَائِهِ عَاشَ أَبُوكَ سَعِيداً وَ مَاتَ حَمِيداً فَرَحِمَهُ اللَّهُ وَ أَلْحَقَهُ بِأَوْلِيَائِهِ وَ مَوَالِيهِ ع فَلَمْ يَزَلْ مُجْتَهِداً فِي أَمْرِهِمْ سَاعِياً فِيمَا يُقَرِّبُهُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نَضَّرَ اللَّهُ وَجْهَهُ وَ أَقَالَهُ عَثْرَتَهُ وَ فِي فَصْلٍ آخَرَ أَجْزَلَ اللَّهُ لَكَ الثَّوَابَ وَ أَحْسَنَ لَكَ الْعَزَاءَ رُزِيتَ وَ رُزِينَا وَ أَوْحَشَكَ فِرَاقُهُ وَ أَوْحَشَنَا فَسَرَّهُ اللَّهُ فِي مُنْقَلَبِهِ كَمَا كَانَ مِنْ كَمَالِ سَعَادَتِهِ أَنْ رَزَقَهُ اللَّهُ وَلَداً مِثْلَكَ يَخْلُفُهُ مِنْ بَعْدِهِ وَ يَقُومُ مَقَامَهُ بِأَمْرِهِ وَ يَتَرَحَّمُ عَلَيْهِ وَ أَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ فَإِنَّ النَّفْسَ طَيِّبَةٌ بِمَكَانِكَ وَ مَا جَعَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِيكَ وَ عِنْدَكَ أَعَانَكَ اللَّهُ وَ قَوَّاكَ وَ عَضَدَكَ وَ وَفَّقَكَ وَ كَانَ لَكَ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ رَاعِياً وَ كَافِيا.إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ، ما همه تسليم فرمان او و راضى به قضاى اوئيم، پدرت به‏نيكويى زندگى كرد و پسنديده درگذشت، خداوند نيز او را مشمول رحمت خود ساخت و به اوليا و موالى خود ملحق ساخت، او پيوسته در امر ايشان عليهم السّلام كوشا بود و در آنچه موجب تقرّب به خداوند مى‏شد تلاش مى‏كرد، خداوند رويش را خرّم سازد و او را از لغزش حفظ فرمايد!.

و در قسمتى ديگرى از توقيع آمده بود:
خداوند پاداش خيرت دهد و اين عزا را بر تو نيكو گرداند، تو سوگوار شدى و ما نيز سوگواريم، جدايى او تو را نگران ساخت ما نيز نگران شديم، پس اميدوارم او را در جايگاهش خرّم و شادان سازد و از كمال سعادت او اين بود كه فرزندى چون تو بدو ارزانى داشته كه جانشين و قائم مقام وى باشد، و برايش طلب رحمت كند و من مى‏گويم:

الحمد للَّه، زيرا نفوس پاك و پاكيزه به مكان خود و آنچه براى تو و نزد تو قرار داده است مى‏باشد، خدا تو را يارى فرمايد و توانمند سازد و پشتيبانت باشد و تو را توفيق دهاد، و برايت ولىّ و نگاهبان و رعايت‏كننده و كافى باشد!.

این نامه تا حدود زیادی مرتبه ومقام سفیران اول ودوم را در محضر امام زمان علیه السلام به زبان فصیح بازگو می گوید وتوجه ویژه حضرت اش را به نایبان اول ودوم می رساند.